تاریخ: یکشنبه، 30 اردیبهشت 1403

مواد رنگزای آلی (مفاهیم پایه‌ای، طراحی، سنتز و کاربرد)

انجمن علمی رنگ ایران - مواد رنگزای آلی (مفاهیم پایه‌ای، طراحی، سنتز و کاربرد)
نویسندگان: دکتر جواد مختاری

تا پیش از قرن نوزدهم مواد رنگزا از منابع طبیعی، مانند گیاهان و حشرات تهیه می‌شدند. معایب مواد رنگزای طبیعی، از جمله قیمت بالا در مقایسه با قدرت رنگی پایین آن‌ها و محدودیت در نوع شیدهای رنگی، زمینه را برای جایگزینی آن‌ها با مواد رنگزای سنتزی فراهم نمود و با شروع قرن بیستم اکثر مواد رنگزای طبیعی با مواد سنتزی جایگزین شدند.

به کلیه موادی که قابلیت رنگ‌آمیزی و یا رنگرزی کالایی را داشته باشند، مواد رنگزا می‌گویند. شایان ذکر است که از نظر مفهومی، بین ماده رنگزا و رنگ تفاوت وجود دارد. ماده رنگزا، ماده‌ای است که قابلیت رنگی نمودن اجسام را دارد ولی رنگ به معنی مشاهده بصری اثر ماده رنگزا است. در سال‌های اخیر، مواد رنگزای ویژه‌ای در زمینه‌های فناوری بالا، تشخیص‌های پزشکی، صنایع غذایی و کاربردهای بیولوژیکی به کار گرفته می‌شوند. لذا تولید چنین مواد رنگزایی مورد توجه صنایع رنگ قرارگرفته و ابتکاراتی در این زمینه انجام شده است. از جمله این مواد می‌توان به مواد رنگزای جاذب مادون قرمز و مواد رنگزای لیزری اشاره نمود.

 کتاب حاضر شامل 5 فصل است که فصل اول مفاهیم پایه‌ای رنگ و رنگزا، فصل دوم شیمی مواد واسطه و واکنش‎‌های سنتز آن‌ها، فصل سوم اصول طراحی رنگزاها و نحوه سنتز آن‌ها، فصل چهارم، طراحی و سنتز آزمایشگاهی رنگزا‌ها، فصل پنجم، رنگدانه‌های آلی و ویژگی‌های آنها مورد بحث قرار می‌دهد. این کتاب، راهنمای خوبی برای دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد، رشته‌های مهندسی پلیمر و رنگ، مهندسی نساجی و رنگ، شیمی کاربردی و همچنین محققان و متخصصان صنعت پلیمر، رنگ و رنگزای کشور عزیزمان است.